Verlies en rouw

rouw en verliesRouwend door het leven gaan

Je bent in de rouw. Jouw leven lijkt stil te staan, terwijl de wereld verder gaat. Alsof je gebonden bent aan degene die er niet meer is. Intens bezig met hem of haar. Het laat je niet los.
Rouw is niet altijd gemakkelijk te delen. Ik bied je graag de gelegenheid om samen, in contact, gaandeweg stil te staan bij je rouw.


de seizoenen van de rouw - winterDe seizoenen van de rouw

Rouw heeft zijn tijd nodig, zijn eigen seizoenen, en zijn eigen stappen. Het is de kunst om de seizoenen van de rouw te volgen, tot het leven je weer verleidt om opnieuw deel te gaan nemen.

 

seizoenen van de rouw - lenteOm stil te staan bij de seizoenen van de rouw neem ik je gedurende een jaar vier keer mee naar buiten: vier wandelingen, vier seizoenen, de beweging van de natuur, vier gesprekken, vier keer stilte.

 

seizoenen van de rouw - zomer

Je kijkt naar buiten en naar binnen, je ervaart wat dat oproept, deels in stilte, deels praten we erover.

 

 

seizoenen van de rouw - herfst

Daarna leg je er iets van vast. In tekst, een gedicht, een brief. Of in beeld, een foto, een tekening, een beeldje. Of misschien in muziek, of anderszins? Iets dat je zelf gemaakt hebt, of iets dat je aanspreekt en dat ‘past’.

Vier keer. Een beweging wordt zichtbaar.


Oude rouw

Rouwen is een proces dat zijn eigen tijd vraagt. We rouwen allemaal met enige regelmaat in ons leven. Toch heb je soms het gevoel dat je verstrikt bent geraakt in een rouwproces. Vaak gaat dat om oude rouw, om een verlies van lang geleden. Het kwam in een tijd dat je er geen ruimte voor had, of het was gewoonweg te heftig, en je moest het wel ‘parkeren’ om te kunnen overleven. Soms weet je niet eens meer dat je het ooit geparkeerd hebt. En dan ineens, is het daar weer. Het verlies van een ouder, zusje of broertje op heel jonge leeftijd. Een doodgeboren kindje. Een minnaar of minnares.

Oude rouw is niet vanzelfsprekend

Iets dat oude rouw compliceert, is dat er nauwelijks sociale vormen voor zijn.
In een rouwperiode is vooral het eerste jaar gekleurd door gezamenlijke rouw. Je hebt de uitvaart, het verstrooien van de as, of het plaatsen van de steen. Er zijn ook daarna nog allerlei momenten waarop je herdenkt, alleen, of met elkaar. Hij is nu al een maand dood, een kwartaal, de eerste kerst zonder hem, mijn verjaardag, zijn verjaardag. Als je met oude rouw te maken hebt, is dat er allemaal niet, zeker niet als het al langer geleden is.
In je omgeving begrijpt men niet altijd wat er gaande is. Als je kind een jaar geleden overleden is, zijn er allerlei mensen die aan je denken en even wat van zich laten horen. Maar als het veel langer geleden is?

Vertellen, herdenken, afscheid nemen

Oude rouw is op zichzelf geen teken van ziekte, en ook niet iets dat behandeld hoeft te worden. In principe kan je het rouwproces ‘gewoon’ doorlopen. Toch kan ondersteuning wel prettig zijn. Je kunt je verhaal vertellen in een veilige omgeving, onderzoeken welke gevoelens het oproept, wat tussen jou en de overledene nog gezegd moet worden, of afgerond. Die ondersteuning bied ik je graag.
Je kunt ook denken aan een afscheidsritueel, een gezamenlijk bezoek aan het graf, of een plaats die gekoppeld is aan het leven of de dood van jouw overledene.